روش تشخیص جنس قطعات پلاستیکی

پلاستیک ها به جزئی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما تبدیل شده اند و در صنایع گوناگون و محصولات مختلف کاربرد پیدا کرده اند. با افزایش روزافزون استفاده از انواع پلاستیک، شناسایی نوع جنس مواد پلاستیکی به کاری دشوار و تخصصی تبدیل شده است. تشخیص سریع و شناسایی جنس و مواد اولیه پلاستیکی برای فعالان در صنعت پلاستیک مانند تولیدکنندگان قطعات پلاستیکی، قالبسازان، فروشندگان مواد اولیه و تولیدکنندگان کامپاندهای پلیمری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و آنها را قادر می سازد تا با دقت مناسب و در کوتاه ترین زمان، مواد اولیه و جنس های مختلف پلاستیک را تشخیص دهند. روش های گوناگونی برای شناسایی مواد پلاستیکی وجود دارد که آزمایش شعله یکی از پرکاربردترین آن ها به شمار می رود. در این مقاله به بررسی روش های مختلف تشخیص جنس قطعات پلاستیکی مانند تست شعله، چگالی سنجی، سنجش کیفیت ظاهری، کروماتوگرافی و اسپکتروسکوپی فروسرخ می پردازیم.

روش های تشخیص سریع جنس پلاستیک

در نگاه اول ممکن است این گونه به نظر برسد که شناسایی مواد پلاستیکی با کمک دست و مشاهده بصری چالش برانگیز است، چرا که بسیاری از پلاستیک ها خصوصیات فیزیکی و ظاهری مشابهی دارند. با این حال، برخی از ویژگی های کلیدی وجود دارد که می توان از آن ها برای شناسایی اولیه جنس مواد پلاستیکی استفاده کرد. در زیر برخی از مهم ترین ویژگی ها که در تشخیص جنس قطعات پلاستیکی به کار می آیند معرفی می شود:

 

• ظاهر فیزیکی: بررسی رنگ، بافت و شفافیت قطعات پلاستیک گام نخست شناسایی جنس محسوب می شود. شفاف بودن یا کدر بودن قطعه می تواند گزینه های احتمالی زیادی را حذف کند زیرا تنها تعداد محدودی از مواد پلاستیکی شفاف وجود دارند. یافتن الگو یا علائم مشخصی بر روی سطح قطعه مانند خطوط یا رد الیاف می تواند به شناسایی سریع تر ماده اولیه کمک کند.
• انعطاف پذیری: لمس قطعه و بررسی نرمی و انعطاف پذیری آن با کمک فشردن یا خراشیدن با ناخن، از روش های موثر تشخیص جنس پلاستیک هاست. برخی از مواد پلاستیکی، مانند پلی اتیلن (PE) و پلی پروپیلن (PP) انعطاف‌پذیرند و در هنگام لمس احساس «نرم بودن» دارند، در حالی که برخی دیگر مانند پلی کربنات (PC) یا پلی آمید (PA) ممکن است سفت و محکم به نظر برسند. قطعاتی از جنس پلی اتیلن مانند پلی اتیلن سنگین (HDPE) به آسانی با کشیدن ناخن خش می افتند، اما پلی پروپیلن با وجود شباهت زیاد، با سادگی خراشیده نمی شود.
• چگالی: سنجش چگالی یا وزن پلاستیک و مقایسه آن با نمونه های شناخته شده پلاستیک های مختلف یکی دیگر از روش های سریع و آسان برای شناسایی جنس قطعه است. چگالی پلاستیک هایی مانند پی وی سی (PVC) و پی بی تی (PBT) به میزان قابل توجهی بیشتر از موادی مانند پلی اتیلن (PE) و پلی پروپیلن (PP) است. قطعات ساخته شده از این مواد به وضوح سنگین تر هستند و می توان به سرعت آن ها را از این راه شناسایی کرد.
• پاسخ به گرما: مواد پلاستیکی مختلف در هنگام قرارگرفتن در معرض دماهای بالا یا پایین، رفتار متفاوتی از خود نشان می دهند. برخی از پلاستیک ها مانند پلی اتیلن (PE) مقاومت حرارتی کمی دارند و در اثر گرما به راحتی نرم شده و تغییر شکل می یابند یا حتی ذوب می شوند. برخی دیگر مانند تفلون (PTFE) مقاومت حرارتی بالایی دارند و تحت تاثیر دماهای متوسط ذوب یا شکل پذیر نمی شوند.

 

راه سریع شناسایی جنس پلاستیک ها بر اساس خصوصیات ظاهری و فیزیکی در جدول زیر ارائه شده است:

 

جدول تشخیص و شناسایی جنس پلاستیک ها
جنس پلاستیک	ویژگی ظاهری	ویژگی های فیزیکی	چگالی (g/cm³)
پلی اتیلن  (LDPE, HDPE)	شفاف در ضخامت کم،  نیمه شفاف در ضخامت های بالاتر.	انعطاف پذیر، نرم، با ناخن به سادگی خراشیده می شود.	0.91-0.97
پلی پروپیلن (PP)	به دو صورت شفاف و مات موجود است.	انعطاف پذیر، سفت و دارای چقرمگی، خراشیده می شود.	0.89-0.91
پی وی سی  (PVC)	به دو صورت شفاف و مات موجود است.	بسته به اینکه پی وی سی نرم یا سخت باشد ممکن است نرم و انعطاف پذیر یا سخت و شکننده باشد.	1.35-1.45
پلی استایرن یا کریستال  (PS)	به دو صورت بسیار شفاف و مات موجود است.	بسیار ترد و شکننده	1.04-1.07
پلی اتیلن ترفتالات یا پت  (PET)	بسیار شفاف	انعطاف پذیر، سطح صاف و لیز	1.38-1.40
ای بی اس  (ABS)	مات	سخت	1.03-1.05
پلی اورتان (PU)	به دو صورت شفاف و مات موجود است.	بسته به نوع فرمولاسیون ممکن است نرم و انعطاف پذیر یا سخت و شکننده باشد.	1.10-1.30
پلی‌وینیلیدین فلوراید (PVDF)	شفاف	انعطاف پذیر	1.75-1.79
پلی آمید (PA)	مات	سخت ، دارای استحکام، چقرمگی و مقاومت به ضربه بالا	1.01-1.15
پلی کربنات (PC)	بسیار شفاف	انعطاف پذیر، مقاوم به ضربه	1.20-1.22
استال یا پلی استال (POM)	مات	سنگین، سخت، دارای استحکام، چقرمگی و مقاومت به ضربه بالا	1.41-1.43
پت جی  (PETG)	بسیار شفاف	انعطاف پذیر، دارای مقاومت به ضربه بالا	1.27-1.33
اکریلیک (PMMA)	بسیار شفاف	نسبتاً سخت، مقاوم به ضربه	0.94-0.96
پی بی تی (PBT)	مات	سخت، دارای سطح صاف	1.31-1.37
پی وی ای (PVA)	مات	نرم و انعطاف پذیر	1.19-1.31
ای وی ای (EVA)	به دو صورت مات و نیمه شفاف موجود است.	بسیار سبک، نرم و انعطاف پذیر	0.92-0.97
پلی ایمید (PI)	به دو صورت شفاف و مات موجود است.	سخت، سنگین و دارای سطح صاف	1.30-1.43
پلی فنیل سولفون (PPSU)	شفاف یا نیمه شفاف	سخت ، دارای استحکام، چقرمگی و مقاومت به ضربه بالا	1.32-1.37
پلی اتر اتر کتون (PEEK)	مات	سخت، دارای استحکام کششی و پیچشی بسیار بالا	1.30-1.33
پلی اتیلن نفتالات (PEN)	شفاف یا نیمه شفاف	سخت	1.30-1.40
پلی فنیلن سولفید (PPS)	مات	سخت، سطح صاف و نرم	1.28-1.33

 

 

توجه به این نکته ضروری است که این روش ها تنها اطلاعات اولیه ای را ارائه می دهند که ممکن است به شناسایی قطعی منجر نشوند، اما باعث محدود شدن گزینه های مختلف شده و از این طریق راه را با شناسایی دقیق جنس قطعه هموار می سازند. برای شناسایی قطعی و دقیق، توصیه می شود تکنیک های دقیق تری مانند تست شعله و طیف سنجی مادون قرمز که در ادامه معرفی خواهند شد مورد استفاده گیرند.

تشخیص جنس پلاستیک با استفاده از تست شعله

روش آزمایش یا تست شعله شامل قرار دادن نمونه کوچکی از ماده پلاستیکی در معرض شعله مستقیم و مشاهده رفتار ماده در مواجهه با شعله است. انواع مختلف پلاستیک هنگامی که در معرض شعله قرار می‌گیرند ویژگی‌های متمایزی مانند رنگ و ظاهر شعله، بوی تولید شده و بقایای باقی‌مانده، از خود بروز می دهند

روش انجام تست شعله عبارتند از:

 

1. گام نخست، اقدامات ایمنی:

اطمینان حاصل کنید که در مکانی با تهویه مناسب هستید و یک کپسول آتش نشانی در نزدیکی خود داشته باشید. برای جلوگیری از آسیب دیدگی از وسایل حفاظتی مناسب مانند دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.

2. گام دوم، آماده سازی نمونه:

یک برش کوچک از قطعه پلاستیکی که می خواهید جنس آن را شناسایی کنید، تهیه کنید. اگر قطعه پلاستیکی ابعاد کوچکی دارد می توانید بدون انجام برش مستقیماً آن را به عنوان نمونه آزمایش مورد استفاده قرار دهید. در هر حال نمونه آزمایش باید خشک، تمیز و عاری از هرگونه پوشش مانند رنگ یا آبکاری سطحی باشد.

3. گام سوم، احتراق:

نمونه پلاستیکی را با استفاده از یک پنس یا انبر فلزی در برابر شعله مستقیم فندک قرار دهید. مدت زمان این مرحله از آزمایش به چگونگی رفتار نمونه بستگی دارد و معمولاً بین 3 تا 10 ثانیه طول می کشد.

4. گام چهارم، مشاهده:

رفتار نمونه را واکنش به شعله با دقت مشاهده کنید. به تغییر رنگ و شدت شعله، دود و بوی تولید شده و همچنین هرگونه تغییری در ظاهر پلاستیک توجه کنید.

5. گام پنجم، تفسیر نتایج:

تفسیر نتایج آزمایش شعله به مشاهدات انجام شده در طول آزمایش بستگی دارد. مواد پلاستیکی مختلف رفتارهای مشخصی و منحصر به فردی از خود نشان می دهند که امکان شناسایی آن ها را میسر می سازد.

برای نمونه گریدهای مختلف پلی اتیلن (PE) معمولاً با شعله آبی رنگ و بویی شبیه به پارافین یا شمع می سوزند و پسماندهای مومی مانندی از خود به جای می گذارند که از قطعه چکه می کنند. همچنین پلی پروپیلن (PP) نیز با رنگ آبی می سوزد و بوی شمع از خود متساعد می کند، اما مقدار کمی دوده نیز تولید کند که این ویژگی آن را از پلی پروپیلن متمایز می سازد.

واکنش تعدادی از متداول ترین مواد پلاستیکی در برابر تست شعله در جدول زیر ارائه شده است.

 

جنس پلاستیک	واکنش به تست شعله
پلی اتیلن  (LDPE, HDPE)	شعله آبی، بوی پارافین یا شمع، مانند شمع چکه می کند، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
پلی پروپیلن (PP)	شعله آبی، بوی شمع یا روغن موتور سوخته، دود مختصر، خاکستر مختصر، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
پی وی سی  (PVC)	شعله با زنگ های زرد، سبز و آبی، به سختی شعله ور می شود، بوی تند شبیه کلر، دود سیاه، پس از دور شدن از شعله خود به خود خاموش می شود.
پلی استایرن یا کریستال  (PS)	شعله نارنجی، بوی شیرین، چکه می کند، سیاه شدن قطعه در اثر سوختن، پسمانده سخت شده، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
پلی اتیلن ترفتالات یا پت  (PET)	شعله زرد، بوی شبیه به میوه، چکه می کند، دود سیاه، پسمانده سخت و سیاه، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
ای بی اس  (ABS)	شعله زرد، بوی سیانید، چکه می کند، به جا گذاشتن خاکستر، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
پلی اورتان (PU)	شعله زرد مایل به آبی، بوی تند و گس با احساس سوزش در گلو
پلی‌وینیلیدین فلوراید (PVDF)	شعله آبی، بوی پلاستیک سوخته
پلی آمید (PA)	شعله با انفجارهای ریز، بوی آمونیاک، پس از دور شدن از شعله به آهستگی می سوزد و چکه می کند.
پلی کربنات (PC)	شعله زرد رنگ، بوی شیرین، چکه می کند، دود سیاه، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
استال یا پلی استال (POM)	شعله کاملاً آبی، بوی فرمالدهید یا بوی تند شبیه خیارشور و ترشی
پت جی  (PETG)	شعله زرد، بوی میوه، دود سیاه، پسمانده سخت و سیاه
اکریلیک (PMMA)	شعله مایل به آبی، بوی شیرین شبیه میوه، پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
پی بی تی (PBT)	شعله زرد، بوی شیرین، به آهستگی می سوزد و چکه می کند و پس از دور شدن از شعله به سوختن ادامه می دهد.
پی وی ای (PVA)	شعله زرد، به سختی شعله ور می شود، بوی شیرین، دود سیاه، پس از دور شدن از شعله خود به خود خاموش می شود.
ای وی ای (EVA)	شعله آبی، به سختی شعله ور می شود، بوی سرکه، به آهستگی می سوزد و پس از دور شدن از شعله خود به خود خاموش می شود.
پلی ایمید (PI)	شعله زرد، بوی آمونیاک، پس از دور شدن از شعله خود به خود خاموش می شود.
پلی فنیل سولفون (PPSU)	شعله زرد، بوی پلاستیک سوخته، پس از دور شدن از شعله خود به خود خاموش می شود
پلی اتر اتر کتون (PEEK)	شعله آبی، نسبت به شعله بسیار مقاوم است و به سختی شعله ور می شود، بوی شیرین شبیه به میوه، دود ناچیز، چکه نمی کند و پسماند آن مانند ذغال است.
پلی اتیلن نفتالات (PEN)	شعله زرد، بوی شبیه میوه، دود سیاه، پسمانده سخت و سیاه
پلی فنیلن سولفید (PPS)	شعله آبی، بوی گوگرد، پس از دور شدن از شعله با بوی تندی می سوزد.

 

مزایا و محدودیت های تست شعله

روش آزمایش شعله برای شناسایی جنس مواد پلاستیکی چندین مزیت مهم را ارائه می دهد:

• سادگی: انجام آزمایش شعله نسبتاً آسان است و به حداقل تجهیزات و تخصص نیاز دارد.
• نتایج سریع: نتایج را می توان به سرعت به دست آورد که امکان شناسایی سریع مواد پلاستیکی را فراهم می کند.
• مقرون به صرفه بودن: تست شعله یک روش مقرون به صرفه در مقایسه با تکنیک های تحلیلی و آزمایشگاهی پیچیده تر است.

با این حال، توجه به محدودیت های تست شعله نیز مهم است:

• تمایز محدود: در حالی که آزمایش شعله می تواند بین برخی از انواع پلاستیک رایج تمایز قائل شود، ممکن است نتواند زیرگروه ها، مواد افزودنی یا مواد ترکیبی را شناسایی کند.
• نگرانی های ایمنی: انجام تست شعله مستلزم کار با شعله باز و استنشاق بوی حاصل از احتراق مواد پلاستیکی است، بنابراین باید اقدامات احتیاطی کافی برای جلوگیری از آتش سوزی یا آسیب های ریوی در نظر گرفته شود.
• ذهنیت: تفسیر نتایج آزمون شعله به مشاهدات بصری و حس بویایی متکی است که آن را غیر کمی و مستعد تفسیر ذهنی می کند.

 

ملاحظات ایمنی تست شعله

هنگام انجام آزمایش شعله، رعایت نکات ایمنی در بالاترین اولویت قرار دارد. برخی از مهم ترین نکات ایمنی برای آزمایش شعله عبارتند از:

همیشه در مکانی با تهویه مناسب کار کنید تا از تجمع دود در محیط جلوگیری شود.

برای محافظت از خود در برابر خطرات احتمالی از وسایل حفاظتی مناسب از جمله دستکش و عینک ایمنی استفاده کنید.

در مواقع اضطراری یک کپسول آتش نشانی را در نزدیکی خود نگه دارید.

در هنگام بررسی بوی پلاستیک، هرگز دود را به صورت عمیق استنشاق نکنید.

روش آزمایش شعله ابزار مفیدی برای شناسایی انواع مختلف مواد پلاستیکی فراهم می کند. با مشاهده رفتار نمونه های پلاستیکی هنگام قرار گرفتن در معرض شعله مستقیم، می توان اطلاعات ارزشمندی از جنس و مواد اولیه آن ها به دست آورد. با این حال، مهم است که محدودیت های این روش را بشناسیم و هر گاه تعیین جنس پلاستیک از حساسیت زیادی برخورار است، این روش را به عنوان بخشی از یک رویکرد گسترده تر برای شناسایی پلاستیک در نظر بگیریم.

تست حلالیت برای شناسایی جنس قطعات پلاستیکی

تست حلالیت روشی ساده و در عین حال موثر برای شناسایی مواد پلاستیکی مختلف است. پلاستیک های مختلف رفتار متفاوتی در برخورد با حلال های شیمیایی مختلف از خود نشان می دهند. با قرار دادن تکه کوچکی از پلاستیک در معرض حلال های مختلف و مشاهده رفتار آن می توان به اطلاعات ارزشمندی دست یافت.

برای این منظور معمولاً از حلال هایی مانند کلروفرم، اتانول، استون یا حلال های آلی خاص استفاده می شود. بسته به واکنش هر ماده ای با حلال، یک پلاستیک ممکن است به طور کامل حل شود، تا حدی حل شود، متورم شود، یا بدون تاثیر باقی بماند. این مشاهدات می تواند سرنخ های مهمی در مورد نوع جنس پلاستیک و ترکیب شیمیایی آن را به دست دهد.

با استفاده از این تست و بررسی انحلال پذیری نمونه پلاستیک در حلال های گوناگون به ویژه استون می توان به سادگی میان پلاستیک هایی مانند پلی پروپیلن و پلی اتیلن تمایز قائل شد. همچنین تشخیص اکریلیک (PMMA) از دیگر پلاستیک های شفاف مانند پلی کربنات (PC) و کریستال (PS) با این روش به سادگی قابل انجام است. در جدول زیر رفتار تعدادی از پلاستیک های پرکاربرد در برخورد با حلال های شیمیایی مختلف ارائه شده است:

 

جدول انحلال پذیری انواع پلاستیک ها در حلال های مختلف
جنس پلاستیک	اتانول	استون	تولوئن	کلروفرم
پلی اتیلن  (LDPE, HDPE)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی پروپیلن (PP)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پی وی سی  (PVC)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل
پلی استایرن یا کریستال  (PS)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی اتیلن ترفتالات یا پت  (PET)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
ای بی اس  (ABS)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی اورتان (PU)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی‌وینیلیدین فلوراید (PVDF)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل
پلی آمید (PA)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	تا حدی قابل حل	تا حدی قابل حل
پلی کربنات (PC)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
استال یا پلی استال (POM)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پت جی  (PETG)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
اکریلیک (PMMA)	غیر قابل حل	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پی بی تی (PBT)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پی وی ای (PVA)	قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
ای وی ای (EVA)	تا حدی قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی ایمید (PI)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی فنیل سولفون (PPSU)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی اتر اتر کتون (PEEK)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی اتیلن نفتالات (PEN)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل
پلی فنیلن سولفید (PPS)	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل	غیر قابل حل

تشخیص جنس قطعه پلاستیکی به روش های آزمایشگاهی

طیف سنجی یا اسپکتروسکوپی مادون قرمز یا یکی از متداول ترین روش های آزمایشگاهی برای تعیین جنس مواد پلاستیکی است. این روش از این اصل استفاده می کند که پیوندهای شیمیایی مختلف تابش مادون قرمز را در فرکانس های مختلفی جذب می کنند. بر این اساس نمونه ای از قطعه تحت تابش مادون قرمز قرار می گیرد و سپس طیف جذبی آن مورد بررسی قرار می گیرد.

با مقایسه طیف به‌دست‌آمده با طیف‌های مرجع، ترکیبات موجود در پلاستیک را می‌توان شناسایی کرد. این روش تا حد مناسبی امکان تعیین دقیق نوع پلیمر پایه و مواد افزودنی موجود در آن را فراهم می کند. به طور کلی اسپکترومتری فروسرخ اطلاعات ارزشمندی در مورد ساختار مولکولی پلاستیک ها ارائه می‌کند و روشی مقرون به صرفه و سریع براس شناسایی جنس مواد مختلف پلاستیکی به شمار می آید.

کروماتوگرافی یکی دیگر از تکنیک های آزمایشگاهی است که در تجزیه و تحلیل و شناسایی ترکیبات مواد پلاستیکی استفاده می شود. این تکنیک بر پایه اختلاف میان تمایل اجزاء مختلف ماده برای حل شدن در یک حلال کار می کند. اجزاء تشکیل دهنده نمونه در هنگام عبور از میان یک ستون، لوله مویین یا از روی یک صفحه که فاز ساکن نامیده می شود با یک حلال گازی یا مایع به نام فاز متحرک، حل شده یا با آن برهمکنش انجام می دهند. از آنجایی که اجزای مختلف ماده تمایل متفاوتی به برهمکنش با فاز ساکن دارند، اجزای تشکیل‌دهنده با سرعت‌ متفاوتی در سیال متحرک حرکت می‌کنند و از یکدیگر جدا می‌شوند. با مقایسه زمان ماند یا ترتیب شویش اجزاء با استانداردهای شناخته شده، می توان ترکیب و درصد مواد پلاستیکی را تعیین کرد.

انواع مختلفی از کروماتوگرافی مانند کروماتوگرافی گازی (GC) و کروماتوگرافی مایع (LC) برای تجزیه و تحلیل پلاستیک ها استفاده می شوند. این روش ها امکان جداسازی و شناسایی اجزای جداگانه پلاستیک و تعیین فرمولاسیون کامپاندهای پیچیده پلاستیکی را فراهم می کند.

 

گرماسنجی روبشی تفاضلی (DSC) یکی دیگر از تکنیک های آزمایشگاهی است که در مطالعه مواد پلاستیکی به کار می رود و می تواند برای شناسایی جنس آن ها مورد استفاده قرار گیرد. این تکنیک بر آنالیز حرارتی استوار است و در آن تفاوت در مقدار گرمای مورد نیاز برای افزایش دمای نمونه آزمایش و نمونه مرجع به عنوان تابعی از دما اندازه گیری می شود.

تست DSC اطلاعاتی ارزشمندی در مورد رفتار ذوب و تبلور، دمای انتقال شیشه، ظرفیت گرمایی و پایداری حرارتی ماده پلاستیکی را ارائه می دهد. با مقایسه منحنی DSC به‌دست‌آمده با استانداردها یا مواد مرجع شناخته‌شده، می‌توان از ساختار پلیمری، خواص حرارتی و افزودنی‌های احتمالی به کار رفته در ماده اطلاع پیدا کرد.

 

سوالات متداول

آیا روش تست شعله برای همه انواع پلاستیک قابل اجرا است؟

آزمایش شعله را می توان بر روی انواع مختلف مواد ترموپلاستیک یا گرمانرم رایج اعمال کرد، اما برخی از مواد خاص یا کامپوزیت ها ممکن است رفتار ثابت و قابل پیش بینی از خود نشان ندهند.

آیا گرید پلاستیک با تست شعله قابل تعیین است؟

تست شعله چند رفتار و ویژگی کلی را بررسی می کند که معمولاً در گریدهای مختلف یک ماده پلاستیکی مشترکند، بنابراین تشخیص نوع گرید پلاستیک با این روش امکان پذیر نبوده و نیازمند روش های دقیق آزمایشگاهی است.

وقتی نمی دونیم پارافین، فرمالدهید یا کلر چه بویی میدن، چطور بفهمیم جنس پلاستیک چیه؟

این پرسش یکی از یکی از سوالات رایج برای افرادی است که به تازگی با تست شعله آشنا شده اند. برای تبدیل شدن به فردی متخصص در این حوزه لازم است تا بوی مواد مختلف پلاستیکی را شخصاً تجربه کنید. می توانید نمونه هایی از پلاستیک های مختلف را فروشندگان مواد اولیه تهیه کرده و آن ها را بسوزانید و با بوی هر یک آشنا شوید.

چطور تشخیص بدیم یک ماده پلاستیکی ترموپلاست است یا ترموست؟

مطابق تعریف پلاستیک های گرمانرم یا ترموپلاستیک در هنگام گرم شدن نرم یا ذوب می شوند که این ویژگی به آسانی قابل آزمایش است. در مقابل اگر پلاستیک مورد نظر پس از گرم شدن، همچنان سخت و غیر انعطاف پذیر باقی بماند در این صورت گرما سخت یا ترموست است.

جدول روش شناسایی پلاستیک

 

منابع:

https://www.twi-global.com/technical-knowledge/faqs/faq-how-using-simple-manual-tests-can-i-identify-an-unknown-plastic-material

https://secondlife.earth/learning-center/identify-plastic-types-how-to/

https://owlcation.com/stem/How-plastic-is-really-recycled

https://www.injectionmould.org/2019/04/02/plastic-material-identification/